Szkolenia BHP to jeden z najważniejszych elementów gwarantowania pracownikom bezpiecznych i higienicznych warunków pracy oraz podstaw do bezpiecznego zachowywania się podczas wykonywania obowiązków zawodowych. Zgodnie z Kodeksem pracy szkolenia wstępne nie są jednak jedynymi, w których uczestnictwo jest dla pracowników obowiązkowe. Pracodawca musi, zgodnie z przepisami, kierować pracowników na okresowe szkolenia BHP mające na celu aktualizację i ugruntowanie wiedzy oraz umiejętności z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy. Na czym polegają szkolenia okresowe BHP, jakie są ich założenia i jak regularnie należy je przeprowadzać?
Szkolenia okresowe BHP – dlaczego należy je przeprowadzać?
Bezpieczeństwo pracownika na danym stanowisku pracy, choć powinno być zagwarantowane przez pracodawcę, w dużej mierze zależy od wiedzy w zakresie BHP samego pracownika. Z tego też powodu jednym z podstawowych obowiązków pracodawców jest cykliczna organizacja szkoleń w tym zakresie i uzupełnianie oraz sprawdzanie praktycznej wiedzy pracowników. Obowiązek ten wynika z rozporządzenia Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 27 lipca 2004 r. w sprawie szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz. U. Nr 180, poz. 1860 z późn. zm.).
Zgodnie z założeniami wspomnianego rozporządzenia, szkolenie okresowe BHP ma na celu aktualizację i ugruntowanie zdobytej przez pracownika wiedzy w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy oraz zapoznanie go z nowymi rozwiązaniami techniczno-organizacyjnymi w dziedzinie BHP. Choć więc szkolenia wstępne i okresowe mogą wydawać się bardzo zbliżone do siebie tematycznie, pracownik powinien uczestniczyć w nich jak najbardziej aktywnie i przyjmować przekazywaną mu wiedzę ze zrozumieniem. Od właściwego zrozumienia zasad BHP zależy bezpieczeństwo nie tylko pojedynczego pracownika, ale całego zakładu – skuteczności okresowych szkoleń BHP nie można w żadnym stopniu bagatelizować.
Kiedy należy przeprowadzić szkolenie okresowe BHP?
Szkolenie okresowe BHP jest naturalną kontynuacją szkolenia wstępnego, które powinno odbyć się przy zatrudnianiu każdego nowego pracownika. Pierwsze szkolenie okresowe należy zorganizować nie później niż:
- 6 miesięcy od momentu zatrudnienia osób kierujących pracownikami,
- 12 miesięcy od momentu zatrudnienia pracowników na pozostałych stanowiskach.
To jednak nie koniec szkoleń okresowych BHP – aby utrzymać pracowników w dobrej formie i zachować wysoki poziom BHP w firmie szkolenia okresowe powinny być powtarzane cyklicznie. Kolejne szkolenia okresowe BHP należy przeprowadzić:
- co 3 lata – dla pracowników na stanowiskach robotniczych,
- nie rzadziej niż 12 miesięcy – dla pracowników na stanowiskach robotniczych, na których istnieje szczególne zagrożenie bezpieczeństwa i zdrowia,
- co 5 lat dla pracodawców,
- co 6 lat – dla pracowników biurowych,
- co 5 lat – dla pozostałych pracowników.
Szkolenia te może przeprowadzić osoba posiadająca wiedzę, doświadczenie i przygotowanie dydaktyczne w zakresie BHP, jednak w przypadku braku takiej osoby w firmie konieczne będzie sięgnięcie po pomoc specjalistycznego ośrodka szkoleniowego. Bez względu na to, w jaki sposób zostanie przeprowadzone, szkolenie okresowe BHP jest takim samym obowiązkiem jak szkolenie wstępne i nie można się z niego w żaden sposób wycofać.
Na czym polega szkolenie okresowe BHP?
Przebieg i sposób organizacji szkoleń okresowych BHP jest w dużej mierze uzależniony od grupy pracowników, do których szkolenie to będzie kierowane. Najbardziej standardową formą szkoleń okresowych BHP są szkolenia w formie kursów, seminariów oraz programów samokształcenia kierowanego wymagających od pracowników ukończenia szkolenia online. Tego rodzaju szkolenia dedykowane są zarówno dla pracodawców i osób kierujących pracownikami, jak i pracowników inżynieryjno-technicznych, biurowych czy pracujących przy obsłudze klienta. Szkolenia te kładą nacisk na uzupełnianie i odświeżanie wiedzy pracowników z zakresu ogólnych zasad BHP, jak i zasad specyficznych dla danego stanowiska pracy. Organizatorzy szkoleń wprowadzają w trakcie szkoleń różnego rodzaju elementy testowe, dzięki którym pracownik może potwierdzić swoje zrozumienie przedstawionych mu zasad – ideą szkoleń okresowych BHP jest aktywne uczestnictwo pracowników i faktyczne zrozumienie przez nich najważniejszych zasad bezpieczeństwa i higieny pracy.
Jedną z grup, dla których szkolenia okresowe przeprowadzane są najczęściej i w bardziej angażującej formie instruktażu są pracownicy zatrudnieni na stanowiskach, na których występuje szczególnie wysokie ryzyko urazów i wypadków. Instruktaże prowadzone są między innymi w branży budowlanej czy różnego rodzaju fabrykach, gdzie pracownicy szkoleni są nie rzadziej niż raz w roku i na bieżąco sprawdzani ze swojej wiedzy w zakresie BHP.
Znajomość zasad BHP i przestrzeganie ich przez pracowników są kluczem do zagwarantowania bezpiecznych warunków pracy w dowolnym zakładzie i choć to do pracodawcy należy obowiązek zapewnienia odpowiednich szkoleń z zakresu BHP, pracownicy muszą współpracować i uczestniczyć w tego typu szkoleniach w pełni świadomi swoich obowiązków.
