Istnieje wiele środowisk pracy, w których pracownicy są narażeni na kontakt ze zbyt wysoką wilgotnością powietrza i związanym z nią skraplaniem się wody stanowiącym zagrożenie dla bezpieczeństwa pracy. Optymalne warunki wilgotności powietrza, zależne w dużym stopniu od temperatury otoczenia są regulowane przez odpowiednie normy i przepisy BHP odnośnie mikroklimatów, jednak nawet przy redukcji poziomu wilgotności powietrza zdarzają się miejsca, w których niezbędna będzie specjalna odzież ochronna. Jak zabezpieczyć pracę w wilgotnym otoczeniu i jakich produktów ochronnych potrzebujemy?
Wpływ wilgotności powietrza i mikroklimatu na komfort pracy
Wilgotność powietrza, zarówno zbyt niska jak i zbyt wysoka, może być traktowana jako czynnik uciążliwy lub przyczyna dyskomfortu w pracy i z tego też względu powinna być utrzymywana pod odpowiednią kontrolą. W przypadku branż takich jak przetwórstwo mięsa i ryb, prac na świeżym powietrzu czy prac w otoczeniu akwenów wodnych wysoki poziom wilgotności będzie nieodłącznym elementem środowiska pracy i konieczne będzie zapewnienie komfortu pracowników bez obniżania poziomu wilgotności. Do zabezpieczania się przed nią zastosujemy więc różnego rodzaju odzież wodoszczelną, odporną na przenikanie wody i pary wodnej.
Rękawice do pracy w środowisku wilgotnym
Jednym z największych problemów w przypadku pracy w środowisku wilgotnym i konieczności kontaktu z powierzchniami mokrymi lub śliskimi jest brak pewnego chwytu - chwyt taki zapewniają np. rękawice NovaTril od ATG. Zastosowanie jakichkolwiek rękawic bez powierzchni zwiększającej przyczepność sprawi, że narzędzia będą wyślizgiwały się z rąk pracowników stanowiąc dla nich bezpośrednie zagrożenie. Wystarczy wyobrazić sobie w tym miejscu pracownika linii produkcyjnej w zakładzie mięsnym – źle dobrane rękawice nie pozwolą mu trzymać właściwie noża, który może w każdej chwili upaść na ziemię, skaleczyć dłoń pracownika lub wypaść na taśmę produkcyjną i zranić kolejnych pracowników linii.
Jak zatem wybrać rękawice, które zapewnią nam komfort pracy nawet w wilgotnych warunkach? Rękawice ochronne przeznaczone do pracy w wilgotnych pomieszczeniach posiadają zazwyczaj powłokę wykonaną z lateksu lub innego rodzaju gumy odpornej na działanie wilgoci, dzięki której możliwe jest manipulowanie wilgotnymi produktami bez utraty pewności chwytu. Dodatkowym atutem są tutaj umieszczane w części chwytnej rękawicy wypustki, które zwiększają tarcie i tym samym zwiększają stabilność chwytu przedmiotów w wilgotnym otoczeniu. W przypadku braku potrzeby zastosowania rękawic wykonanych w całości z gumy (np. poza branżą spożywczą), dobrym rozwiązaniem są rękawice wykonane z innych materiałów i powleczone lateksem jedynie po wewnętrznej stronie dłoni – połączenie takie zapewnia dodatkową ochronę dłoni przed uszkodzeniami, np. podczas pracy z ostrymi narzędziami.
Wybierając rękawice do pracy w pomieszczeniach wilgotnych warto zwrócić też uwagę na wewnętrzny materiał rękawicy – jeśli pracujemy w wysokich temperaturach i przy wysokiej wilgotności, rękawice powinny gwarantować przepuszczalność powietrza tak, by dłoń nie mogła się zapocić.
Odzież do pracy w otoczeniu wilgotnym
Rękawice to tylko jeden z elementów zabezpieczających pracownika podczas pracy w otoczeniu wilgotnym – dobrze dopasowana odzież wykonana z materiałów nieprzemakających i niepowodujących zapocenia to podstawa, jednak jej wykonanie będzie różniło się w zależności od rodzaju branży, do jakiej dana odzież ma być przystosowana.
Materiałem, który zdecydowanie odpada w przypadku odzieży do otoczenia wilgotnego jest bawełna. Choć doskonale radzi sobie z przepuszczaniem powietrza, zdecydowanie zbyt szybko wchłania wilgoć i nie odprowadza jej od ciała, co będzie powodowało dla pracownika spory dyskomfort. Znacznie pewniejszy, szczególnie w przypadku środowiska bardzo wilgotnego okaże się poliester, poliamid lub materiały z domieszką tych włókien.
Odporność na przenikanie wody (wodoszczelność) powinna być zapewniona zarówno przez materiał, jak i szwy odzieży. Obecnie wyróżnia się trzy klasy wodoszczelności: 1, do której należą materiały o najniższym stopniu wodoszczelności, zapewniające ochronę na poziomie 80 hPa przed wstępną obróbką tkaniny; 2, do której należy odzież zapewniająca ochronę na poziomie 80 hPa po obróbce materiału, przed wstępnym przygotowaniem szwów, oraz 3, w której materiały zapewniają ochronę na poziomie 130 hPa po obróbce materiału (a więc praniu, wielokrotne zginaniu, ścieraniu, czy działaniu paliw i oleju), przed wstępnym przygotowaniem szwów.
Odporność na przenikanie pary wodnej, znacznie istotniejsza w środowisku wilgotnym nienarażonym na bezpośrednie opady i kontakt z wodą, oznacza w odzieży nic innego jak tkaninę umożliwiającą odparowywanie potu, a więc i zachowanie komfortu cieplnego. Wiele środowisk narażonych na dużą wilgotność charakteryzuje się też wysoką temperaturą, w której pot znacząco ogranicza komfort pracy. Dla odzieży odpornej na przenikanie pary wodnej można również wyróżnić trzy klasy, przy czym klasa 3 oznacza odzież zapewniającą najwyższy poziom komfortu cieplnego, a klasa 1 najniższy.
Kombinezony do pracy w branży spożywczej, spodnie i kurtki wodoszczelne stosowane w pracach na zewnątrz, czy wreszcie oddychająca odzież robocza przeznaczona do pracy w mikroklimacie ciepłym i wilgotnym to trzy główne kategorie produktów ochronnych niezbędnych podczas pracy w wilgotnym otoczeniu. Dodając do nich właściwie dopasowane rękawice oraz buty o antypoślizgowej podeszwie jesteśmy w stanie skomponować ubiór, który zapewni komfortowe i bezpieczne warunki pracy nawet tam, gdzie poziom wilgotności powietrza nie może zostać zmniejszony i dopasowany do potrzeb człowieka.