Roboty ziemne wykonywane najczęściej na placach budowy ale też przy różnego rodzaju remontach drogowych, pracach odkrywkowych czy renowacjach terenów zielonych zdecydowanie należą do kategorii prac brudzących. Choć więc nie ma tu najczęściej wielu zagrożeń ze strony czynników chemicznych czy biologicznych, pracownicy powinni być odpowiednio zabezpieczeni zarówno przed zabrudzeniem własnej odzieży, jak i uszkodzeniami ciała związanymi z zagrożeniami mechanicznymi. Z tego też powodu do robót ziemnych najczęściej wykorzystywana jest specjalistyczna odzież robocza, która w połączeniu z odpowiednio dobranymi środkami ochrony indywidualnej takimi jak hełmy, rękawice czy obuwie może zagwarantować wysokie bezpieczeństwo i komfort pracy. Jakie ubrania robocze powinny trafić do pracownika wykonującego roboty ziemne?
Odzież robocza do prac ziemnych – obowiązki pracodawcy
Zgodnie z założeniem i obowiązującymi przepisami, pracodawca ma obowiązek zapewnić każdemu pracownikowi nieodpłatnie odzież i obuwie robocze, które pozwolą zabezpieczyć jego odzież prywatną przed zniszczeniem lub znacznym zabrudzeniem. Odzież ta powinna być możliwie najwyższej jakości, jako że jej rola nie ogranicza się tylko do zewnętrznej ochrony przed zabrudzeniem, ale też często zabezpiecza ciało przed powierzchownymi uszkodzeniami skóry. Pracownicy mogą zdecydować się na samodzielne pozyskanie odpowiedniej odzieży, pod warunkiem że pracodawca będzie zapewni im ekwiwalent pieniężny na jej zakup i dopilnuje, by pracownik faktycznie stosował się do obowiązujących zasad BHP i stosował odzież adekwatną do miejsca i warunków pracy. Z tego też powodu w regulaminie firmy powinny znaleźć się ustalenia rodzajów środków ochrony indywidualnej oraz odzieży i obuwia roboczego, których stosowanie na określonych stanowiskach jest niezbędne oraz przewidywanych okresów ich użytkowania, po których odzież powinna zostać bezwzględnie wymieniona. Niedopuszczalne jest, by pracownicy wykonywali swoją pracę w odzieży uszkodzonej, niegwarantującej im pełnej ochrony opisanej w obowiązującym ich regulaminie BHP.
Najważniejsze elementy odzieży roboczej do prac ziemnych
Prace ziemne wymagają szczególnej formy zabezpieczenia ciała, gdyż głównym zagrożeniem podczas ich wykonywania jest zabrudzenie oraz ryzyko powierzchownego uszkodzenia skóry. Z tego też powodu do podstawowych elementów ubioru pracownika wykonującego roboty ziemne zalicza się wytrzymałe spodnie z długimi nogawkami, specjalistyczne obuwie z wkładkami antyprzebiciowymi, antypoślizgową podeszwą i wzmocnionymi czubkami, kurtkę lub bluzę z długimi rękawami gwarantującą pełną swobodę ruchów podczas wykonywanej pracy, kamizelkę ochronną odblaskową, hełm ochronny, rękawice robocze oraz wszelkie środki ochrony indywidualnej wymagane na danym stanowisku pracy ze względu na specyficzne dla niego zagrożenia.
Spodnie robocze
Dobre spodnie do robót ziemnych to przede wszystkim spodnie wykonane z trwałego, niebrudzącego się lub łatwego do czyszczenia materiału, który zabezpieczy pracownika przed zabrudzeniem odzieży własnej i uszkodzeniami ciała. Spodnie takie wyposaża się zwykle w kilka praktycznych i funkcjonalnych kieszeni, wygodne wzmocnione panele na kolanach (idealne podczas klękania na ziemi) oraz wygodny krój, dzięki któremu spodnie nie zsuwają się i nie przemieszczają podczas poruszania się po placu budowy. W wielu przypadkach do robót ziemnych wybierane są spodnie-ogrodniczki, które nie tylko gwarantują dodatkowe kieszenie na przechowywanie najważniejszych narzędzi, ale też przede wszystkim nie wymagają stosowania paska do utrzymania ich we właściwym miejscu.
Buty robocze do pracy na budowie
W przypadku obuwia do prac ziemnych wybór odpowiedniego może być mocno uzależniony od warunków pogodowych. Typowe buty do pracy na budowie to oczywiście wytrzymałe trzewiki ze wzmocnioną wkładką, antypoślizgową podeszwą i noskami chroniącymi palce przed upadającymi na stopy ciężkimi przedmiotami. Są jednak sytuacje, kiedy do pracy potrzebne są raczej kalosze – kopanie w ziemi jesienią lub zimą, gdzie błoto i woda są naprawdę dużym problemem wymaga zastosowania bardziej skutecznych i trwałych rozwiązań.
Kamizelki odblaskowe
Wszyscy pracownicy na budowie powinni zostać wyposażeni w odpowiedniego koloru kamizelkę odblaskową, dzięki której będą widoczni z dużej odległości zarówno dla innych pracowników, jak i operatorów większych maszyn pracujących na budowie. Wybór właściwej kamizelki nie stanowi zwykle większego problemu – wystarczy, że będzie posiadała odpowiednie elementy odblaskowe oraz dodatkowe kieszenie, które zwiększą jej funkcjonalność podczas pracy.
Kaski ochronne
Każda osoba wchodząca na plac budowy powinna być zaopatrzona w kask ochronny, który zagwarantuje bezpieczeństwo głowy przy ewentualnym zderzeniu z maszyną, ryzyku spadających przedmiotów czy upadku. Tradycyjne kaski budowlane mogą mieć naprawdę prostą konstrukcję i takie też sprawdzają się przy różnego rodzaju robotach ziemnych. Podobnie jak kamizelki, kaski do pracy w ziemi powinny być odblaskowe, by wyróżniały się z daleka i gwarantowały widoczność pracownika.
Wyposażenie pracowników budowy w odzież roboczą wymaga uwzględnienia przede wszystkim występującego na miejscu ryzyka i czynników niebezpiecznych oraz warunków pogodowych – inną odzież zastosujemy latem, gdy długie rękawy ciepłej bluzy zupełnie się nie sprawdzą, a inną jesienią, gdzie dodatkowy problem stanowią opady deszczu, błoto czy marznąca powierzchnia ziemi.
