Kiedy pracownik musi stosować odzież ochronną?

Kiedy pracownik musi stosować odzież ochronną?

Zapewnienie pracownikowi odzieży ochronnej to dla pracodawcy obowiązek, którego stopień zależy przede wszystkim od zajmowanego przez danego pracownika stanowiska i zagrożeń dla ochrony jego mienia i zdrowia podczas wykonywania pracy. Przepisy są w tej kwestii jednoznaczne, choć często ustalają jedynie minimum o jakim pracodawca musi pamiętać. I choć wybór konkretnej odzieży ochronnej zależy od samego pracodawcy, pewne jest że ta powinna być zawsze dostosowana do panujących na stanowisku warunków, występujących tam zagrożeń i czynników szkodliwych, ale też potrzeb pracownika – odzież ma chronić, ale zapewniać jednocześnie pełen komfort pracy. Niestety, nawet dziś wielu pracodawców nie do końca stosuje się do obowiązujących przepisów bądź też myli odzież ochronną z odzieżą roboczą traktując jej stosowanie bardziej pobłażliwie. Jak więc w rzeczywistości wyglądają polskie przepisy dotyczące gwarantowania i stosowania odzieży ochronnej i czym różni się ona od odzieży roboczej?

Odzież do pracy: ochronna, czy robocza?

Obowiązek zapewnienia pracownikom bezpieczeństwa i higieny pracy nałożony jest przez Kodeks na każdego pracodawcę i w jego ramach każdy, w określonych przypadkach, ma obowiązek dostarczenia pracownikom odzieży ochronnej lub odzieży i obuwia roboczego. Pojęcia te nie powinny być jednak mylone, bo każda z wspomnianych kategorii spełnia nieco inne funkcje praktyczne.

Odzież ochronna czyli tzw. środki ochrony indywidualnej ma za zadanie chronić pracownika przed działaniem szkodliwych i niebezpiecznych czynników występujących na jego stanowisku pracy, a więc przed różnorodnymi środkami chemicznymi, uszkodzeniami mechanicznymi, wysoką lub niską temperaturą, ostrymi przedmiotami, pyłami czy hałasem. Do środków ochrony indywidualnej nie zaliczają się: zwykła odzież robocza oraz mundury, które nie są przystosowane do zapewnienia bezpieczeństwa i ochrony zdrowia pracownika, środki ochrony indywidualnej używane przez wojsko, Policję i inne służby utrzymania porządku publicznego, wyposażenie stosowane przez służby pierwszej pomocy i ratownicze, środki ochrony indywidualnej stosowane na podstawie przepisów Prawa o ruchu drogowym, wyposażenie sportowe, środki służące do samoobrony i odstraszania, oraz przenośne urządzenia do wykrywania oraz sygnalizowania zagrożeń i naruszania porządku publicznego.

Ubrania robocze to odzież gwarantująca przede wszystkim ochronę pracownika i jego osobistej odzieży przed zabrudzeniem i zniszczeniem w związku z wykonywaną pracą. Odzież i obuwie robocze będą więc niezbędne np. na placu budowy, gdzie głównym zagrożeniem jest właśnie ryzyko zabrudzenia. Co więcej, to właśnie odzież robocza stanowi często element marketingowy – koszulki czy fartuszki z logo firmy to dziś niezwykle częsty widok, bez względu na branżę.

Wymagania prawne dla odzieży ochronnej

Stosowane w zakładach pracy środki ochrony indywidualnej muszą bezwzględnie spełniać wymagania dotyczące oceny zgodności i posiadać potwierdzające to oznakowanie CE, o czym informuje Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 21 grudnia 2005 r. w sprawie zasadniczych wymagań dla środków ochrony indywidualnej (Dz. U. z 2005 r., Nr 259, 2173). Zgodnie z rozporządzeniem, przez środki ochrony indywidualnej należy rozumieć nie tylko odzież w typowym rozumieniu tego słowa (a więc np. spodnie, bluzy czy fartuchy), ale wszystkie urządzenia i elementy wyposażenia przewidziane do noszenia bądź trzymania przez pracownika w celu ochrony przed zagrożeniami, które mogą mieć wpływ na jego bezpieczeństwo lub zdrowie (a więc także różnego rodzaju maski, okulary, kaski, ochraniacze, oraz czujniki chroniące przed promieniowaniem, informujące o niebezpiecznych stężeniach gazu czy kontrolujące poziom pyłów w powietrzu). Co więcej, wszystkie stosowane środki ochrony indywidualnej muszą posiadać oznakowanie CE, a więc zostać przetestowane pod kątem zgodności z dyrektywami UE dotyczącymi zagadnień związanych z bezpieczeństwem użytkowania, ochroną zdrowia i ochroną środowiska oraz zagrożeń, które producent powinien wykryć i wyeliminować. Rozporządzenie określa także zakres cech charakterystycznych dla odzieży ochronnej mającej zabezpieczać przed poszczególnymi zagrożeniami.

Stosowanie odzieży ochronnej w świetle prawa

Zgodnie z art. 237(6) Kodeksu Pracy, pracodawca zobowiązany jest dostarczyć pracownikowi, nieodpłatnie, niezbędne dla jego stanowiska pracy środki ochrony indywidualnej (odzież ochronną), której zadaniem będzie zabezpieczanie pracownika przed działaniem niebezpiecznych i szkodliwych dla zdrowia czynników zewnętrznych. Pracownik, zgodnie z dalszymi zapisami tego samego artykułu powinien nie tylko otrzymać odzież ochronną, ale też zostać przeszkolony w jej użytkowaniu oraz poinformowany o konieczności jej stosowania. W przypadku większości pracodawców informacja o odzieży ochronnej dostosowanej do konkretnych stanowisk jak i ta o konieczności stosowania jej w odpowiedni sposób jest zawarta w zakładowym regulaminie BHP i nie podlega negocjacji – pracodawca może odsunąć od stanowiska pracy osobę, która nie przestrzega obowiązku stosowania odzieży ochronnej, ale też pracownik może odmówić wykonywania zadań jeśli nie zostanie zapewniona mu odpowiednia ochrona.

Kodeks Pracy nie ustala jaki rodzaj środków ochrony indywidualnej powinien być stosowany na danych stanowiskach pracy, dlatego też pracodawca powinien ustalić zakres ten w porozumieniu z przepisami specyficznymi dla danej branży, przedstawicielami pracowników oraz zgodnie z własną wiedzą i specyfiką pracy na konkretnych stanowiskach. Kodeks informuje natomiast o tym, że obowiązkiem pracodawcy jest nie tylko dostarczenie pracownikom odzieży ochronnej, ale też zagwarantowanie jej odpowiedniego stanu poprzez regularne pranie, konserwację, naprawę, odpylanie, odkażanie lub wymianę, w zależności od stopnia jej zniszczenia (o oznakach zużycia odzieży ochronnej możesz przeczytaj w artykule: https://www.bhp-gabi.pl/a66,oznaki-zuzycia-odziezy-ochronnej-kiedy-nalezy-ja-wymienic.html).


BHP-Gabi

Zobacz podobne wpisy na blogu

Ostatnio oglądane