Pianowe, proszkowe, śniegowe, a może wodne mgłowe? To, które gaśnice BHP znajdą się w miejscu pracy, zależy od branży oraz charakteru wykonywanych obowiązków. Jakie obowiązują przepisy? Gdzie mamy rozmieścić środki ochrony przeciwpożarowej? Tym wszystkim zajęliśmy się w poniższym artykule. Poznaj temat gaśnic w zakładzie pracy od A do Z!
Miejsce pracy a środki gaśnicze
Kodeks pracy precyzyjnie wskazuje, że na pracodawcy ciąży obowiązek stworzenia bezpiecznych i higienicznych warunków pracy. Zaliczają się do tego również kwestie związane z ochroną przeciwpożarową. I tak pracodawca jest zobowiązany również do wyposażenia zakładu w certyfikowane gaśnice w kolorze czerwonym. Występują one w różnych wielkościach, z czego ilość masy środka gaśniczego zależy przede wszystkim od rodzaju powierzchni budynku. Zazwyczaj stosuje się więc przelicznik 2 kg bądź 3 dm3 masy wybranego środka gaśniczego na każde 100 m2 powierzchni strefy pożarowej.
Wymagania dotyczące ochrony przeciwpożarowej
Wszystkie przepisy oraz wymagania są dokładnie określone w rozporządzeniu Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 czerwca 2010 roku w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów. Co ważne, ochronę przeciwpożarową – szczególnie dobranie właściwej liczby i rodzaju gaśnic – powierzamy wyłącznie kompetentnej osobie. Może to być ten sam pracownik, który zajmuje się sprawami BHP w miejscu pracy, ale dopiero po odbyciu szkolenia w Państwowej Straży Pożarnej.
Dodatkowo w zakładzie warto zainstalować czujki pożarowe oraz system ostrzegawczy – automatyczny bądź ręczny, gdzie alarm pożarowy uruchamia się po naciśnięciu przycisku. Na wyposażeniu powinny być też koce gaśnicze, tłumice, hydronetki oraz skrzynie z piaskiem.
Co więcej, każda gaśnica, jaka znajdzie się na terenie przedsiębiorstwa, musi spełniać wymagania Polskich Norm, będących odpowiednikami norm europejskich. Równie ważne jest, by była poddawana przeglądom technicznym zgodnie z zaleceniami producenta, co najmniej raz do roku.
Poza tym pracownicy powinni przejść podstawowe szkolenie z udzielania pierwszej pomocy poszkodowanym, z procedur ewakuacji oraz z zakresu obsługi gaśnic. Mimo to gaśnice są zaprojektowane w taki sposób, by w razie niebezpieczeństwa można było je bez problemu obsłużyć nawet bez takiego przeszkolenia.
Gaśnice – rodzaje
Gaśnica gaśnicy nierówna, toteż musimy zdawać sobie sprawę, że nie każdą gaśnicą ugasimy każdy pożar. Wyróżniamy następujące typy pożarów:
- A – materiały stałe, zazwyczaj pochodzenia organicznego, na przykład drewno, papier, tkaniny;
- B – ciecze i materiały stałe, na przykład benzyna, alkohol, lakier, parafina, eter;
- C – gazy, na przykład metan, propan, wodór, acetylen;
- D – metale, na przykład magnez, sól, lit, potas;
- F – tłuszcze i oleje spożywcze w urządzeniach kuchennych.
Oto najpopularniejsze rodzaje gaśnic, z jakimi możemy się spotkać:
- gaśnice pianowe (GW) – stosowane do pożarów typu A i B; środkiem gaśniczym jest wodny roztwór środka pianotwórczego;
- gaśnice proszkowe (GP) – stosowane do pożarów typu A, B i C albo tylko B i C; środkiem gaśniczym jest proszek;
- gaśnice śniegowe (GS) – stosowane do pożarów typu B i C; środkiem gaśniczym jest skroplony dwutlenek węgla; tutaj uwaga – gaśnicą śniegową nie wolno gasić płonącej na ciele odzieży, gdyż wydobywający się dwutlenek węgla ma bardzo niską temperaturę, nawet do -80 stopni Celsjusza;
- gaśnice wodne mgłowe (GWM) – stosowane do pożarów typu A; środkiem gaśniczym jest zdemineralizowana woda.
Rozmieszczenie gaśnic w zakładzie pracy
Wiemy już, że bez środków gaśniczych w miejscu pracy ani rusz, znamy wymagania oraz potrafimy rozróżnić rodzaje gaśnic. Teraz pozostaje nam do omówienia jeszcze jedna ważna kwestia. Mianowicie chodzi o to, że owe gaśnice muszą być obecne w zakładzie pracy, ale nie rozmieszczone przypadkowo.
Zgodnie z rozporządzeniem gaśnice przenośne w budynkach powinny być rozlokowane w łatwo dostępnych oraz widocznych miejscach – co najmniej 1 metr szerokości i maksymalnie 30 metrów od miejsca, w którym mogą przebywać ludzie. W szczególności chodzi o okolice wejścia do budynku, na każdej klatce schodowej, na korytarzach, a także przy wyjściach z pomieszczeń na zewnątrz.
Uważajmy jednak, by nie instalować ich w pobliżu pieców, grzejników i dmuchaw. Gaśnica nie może przecież stwarzać zagrożenia ani też utrudniać ruchu. Jeśli zaś mamy budynek składający się z kilku kondygnacji, wówczas przypilnujmy, by gaśnice znajdowały się dokładnie w tych samych miejscach na każdym z nich.
Na koniec jeszcze zwróćmy uwagę na to, aby mieć gaśnicę zawsze w zasięgu ręki, na wysokości około 1,4 metra. W razie niebezpiecznej sytuacji nie powinna być ona ani schowana, ani zabezpieczona w sposób utrudniający jej obsługę. Co ważne, miejsca z gaśnicami oraz innymi środkami gaśniczymi oznaczamy „Znakiem bezpieczeństwa ochrony przeciwpożarowej”.
W razie pożaru działajmy ostrożnie i pamiętajmy, że priorytetem jest ratowanie ludzkiego życia aniżeli zwalczanie ognia. Jeśli widzimy, że nie ugasimy pożaru w pojedynkę, zadzwońmy po odpowiednie służby. Dobrze też odciąć budynek od prądu i gazu oraz dostępu do świeżego powietrza i wszelkich łatwopalnych środków. Rozsądek przede wszystkim.
