Nowelizacja Kodeksu pracy o przepisy dotyczące pracy zdalnej to aktualnie gorący temat. Jakie obowiązki ciążą na pracodawcy, a jakie na pracowniku, co się dzieje w razie wypadku przy pracy i czy miejsce wykonywania obowiązków można skontrolować? Odpowiedzi na te pytania oraz jeszcze więcej informacji znajdziesz poniżej. Sprawdź!
Praca zdalna a BHP – zmiany w kodeksie pracy
Do upowszechnienia pracy zdalnej w dużej mierze przyczyniła się pandemia oraz ówczesne regulacje, zgodnie z którymi trzeba było dopasować się do wymagań sanitarnych i społecznych. Okazało się jednak, że zmiany, jakie zaszły przez te kilka lat na rynku pracy, są na tyle duże, że dotychczasowe regulacje zawarte w Kodeksie pracy są po prostu niewystarczające. W związku z tym znowelizowano je i wchodzą one w życie 7 kwietnia 2023 roku. Zgodnie z nimi wykonywanie pracy zdalnej będzie się wiązało z powstaniem – po stronie pracodawcy – obowiązków z zakresu BHP.
Obowiązki pracodawcy względem pracownika pracującego zdalnie – wyposażenie w narzędzia i zwrot kosztów
Podstawowym narzędziem pracy zdalnej jest komputer, więc obowiązkiem pracodawcy jest zapewnienie go pracownikowi (wraz z instalacją, serwisowaniem i konserwacją). Podobnie jest również z telefonem służbowym czy drukarką, jeśli specyfika danego stanowiska wymaga ich używania. Wszelkie inne urządzenia są indywidualnie ustalane pomiędzy obiema stronami.
Co ważne, pracodawca musi zagwarantować wszystkim zdalnym pracownikom porównywalną liczbę i rodzaj narzędzi umożliwiających wykonywanie obowiązków z domu. Jeśli tego nie dopełni, może być posądzony o dyskryminację. Natomiast w sytuacji, gdy pracownik zdecyduje się korzystać z własnych urządzeń, wówczas należy mu się ustalony wcześniej ekwiwalent pieniężny.
Z nowych przepisów jasno też wynika, że pracodawca pokrywa koszty związane z wykonywaniem pracy zdalnej, czyli koszty za energię elektryczną i internet. Oczywiście musi on również stworzyć jasne zasady i warunki pracy zdalnej, z którymi każdy zainteresowany pracownik będzie się mógł zapoznać.
Ocena ryzyka zawodowego – praca zdalna
Pracownik, który chce wykonywać swoje obowiązki zdalnie, musi złożyć wniosek – zanim jednak otrzyma decyzję, pracodawca sporządza ocenę ryzyka zawodowego w formie pisemnej. Co się pod tym kryje? Głównie chodzi o to, jak praca zdalna wpływa na wzrok, układ mięśniowo-szkieletowy oraz uwarunkowania psychospołeczne (jak pewnego rodzaju izolacja może wpłynąć na danego pracownika).
Opracowana informacja ma zawierać zasady i sposoby właściwej organizacji stanowiska pracy zdalnej (łącznie z wymaganiami ergonomii), zasady bezpiecznego i higienicznego wykonywania obowiązków, czynności do wykonania przez pracownika po zakończeniu pracy zdalnej oraz zasady powstępowania w razie sytuacji awaryjnych, które mogłyby stworzyć zagrożenie dla zdrowia i życia. Istotne jest to, że nie trzeba sporządzać oceny ryzyka zawodowego dla każdej osoby oddzielnie – równie dobrze może być jedna dla poszczególnych grup stanowisk.
Oświadczenie o zapoznaniu się z przepisami BHP od pracownika pracującego zdalnie
Przed dopuszczeniem do pracy zdalnej pracownik jest zobowiązany zapoznać się z przepisami BHP i przygotowaną oceną ryzyka zawodowego. Potwierdzenie zapoznania się z tymi dokumentami musi poświadczyć w formie pisemnej lub elektronicznej. Póki tego nie zrobi, nie będzie mógł wykonywać swoich obowiązków z innego miejsca niż zakład pracy.
Kontrola przestrzegania zasad BHP w miejscu wykonywania pracy zdalnej
Nowe przepisy Kodeksu pracy uprawniają również pracodawcę do kontrolowania, czy pracownik przestrzega zasad BHP w pracy zdalnej. Nie może przy tym naruszać prywatności jego ani pozostałych domowników, czy też utrudniać korzystania z pomieszczeń, na przykład z kuchni albo łazienki.
Taka kontrola ma być zapowiedziana, a może ją przeprowadzić pracownik służby BHP, bo tylko on – jako osoba z odpowiednimi kwalifikacjami – jest w stanie potwierdzić, czy zasady BHP są przestrzegane, czy może doszło do pewnych naruszeń. Wówczas wzywa pracownika do usunięcia uchybień we wskazanym terminie, a ostatecznie cofa zgodę na wykonywanie przez niego pracy zdalnej.
Jakie obowiązki ma pracownik, który wykonuje pracę zdalną?
Pracownik wykonujący swoje obowiązki służbowe z domu jest współodpowiedzialny za stworzenie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy. Jakie dokładnie zasady BHP obowiązują go w pracy zdalnej? Ma on zadbać o to, by miejsce pracy był czyste i zdatne do jej wykonania oraz zapewnić, że domownicy czy osoby trzecie nie wpłyną na bezpieczeństwo pracy.
Wypadek przy pracy zdalnej
Na koniec zostają jeszcze kwestie regulujące postępowanie w razie wypadku przy pracy zdalnej. Wówczas pracodawca jest zobowiązany sporządzić protokół zawierający okoliczności i przyczyny wypadku, a także podjąć odpowiednie środki, które będą zapobiegały podobnym sytuacjom w przyszłości. Termin oględzin miejsca zdarzenia jest zaś uzgadniany przez pracownika albo domowników – chyba że okoliczności nie budzą żadnych wątpliwości. Natomiast jeśli do dojdzie do śmiertelnego lub ciężkiego wypadku przy pracy, wtedy pracodawca musi niezwłocznie zawiadomić właściwego okręgowego inspektora pracy oraz prokuratora.
Znajomość zasad BHP w pracy zdalnej jest obowiązkiem! Nie czekaj, tylko prześledź jeszcze raz nasz artykuł, a jeśli potrzebujesz więcej informacji, sięgnij po znowelizowany Kodeks pracy.
