Dodatek za pracę w warunkach szkodliwych

Dodatek za pracę w warunkach szkodliwych

Pracujesz na stanowisku, gdzie twoje zdrowie jest narażone? Gdzie istnieje prawdopodobieństwo wystąpienia choroby zawodowej albo wypadku przy pracy? A może jesteś właścicielem firmy, w której występują szkodliwe czynniki? Przeczytaj nasz artykuł i dowiedz się, co znaczą szkodliwe warunki pracy i w jaki sposób są uregulowane prawnie. Podajemy również niezbędne informacje o dodatku za pracę w takim otoczeniu oraz o obowiązkach, jakie spoczywają na pracodawcy. Sprawdź!

Szkodliwe warunki pracy – czyli jakie?

O pracy w szkodliwych warunkach możemy mówić wtedy, gdy podczas wykonywania obowiązków zawodowych pracownik jest narażony na czynniki negatywnie wpływające na jego zdrowie. Chodzi między innymi o takie sytuacje, gdzie istnieje prawdopodobieństwo doprowadzenia do choroby zawodowej, do wypadku przy pracy oraz o czynniki uciążliwe, wpływające na samopoczucie, ale nieprowadzące do choroby ani do trwałego pogorszenia stanu zdrowia.

Zaliczamy do nich zdecydowanie hałas, niebezpieczne narzędzia, ostre krawędzie, wysoką i niską temperaturę otoczenia, zbyt dużą i zbyt niską wilgotność powietrza, długotrwałe drgania, kontakt z bakteriami, wirusami, grzybami, z pleśnią, a także z substancjami toksycznymi, drażniącymi, uczulającymi, rakotwórczymi oraz z promieniowaniem jonizującym.

Praca w warunkach szkodliwych – co mówi Kodeks pracy?

W Kodeksie pracy znajdują się dwa podobnie brzmiące pojęcia, które jednak znaczą zupełnie co innego. Mowa o szkodliwych warunkach pracy (które opisaliśmy powyżej i których dotyczy cały artykuł) oraz o szczególnych warunkach pracy (które upoważniają do przejścia na wcześniejszą emeryturę. Sporządzono pełny wykaz takich prac. Znajduje się on w zarządzeniu nr 16 Ministra Rolnictwa, Leśnictwa i Gospodarki Żywnościowej z dnia 31 marca 1988 roku).

Natomiast jeśli chodzi o tytułowe szkodliwe warunki, to są na nie narażone osoby związane między innymi z chemią, przemysłem ciężkim, gospodarką komunalną, hutnictwem, górnictwem czy energetyką.

Zasady wypłaty dodatku za pracę w warunkach szkodliwych

Dodatek za pracę w warunkach szkodliwych nie jest obowiązkiem pracodawcy, wynikającym bezpośrednio z przepisów. Dlatego też to od jego dobrej woli zależy, czy zdecyduje się on na taki krok, czy też nie. Najczęściej dodatki są wypłacane w większych firmach, z udziałem Skarbu Państwa aniżeli w prywatnych przedsiębiorstwach.

Ponadto osoby, które przez co najmniej 15 lat pracowały w warunkach szkodliwych i niebezpiecznych dla swojego zdrowia, mogą zdecydować się na dodatek do emerytury z tytułu narażenia na choroby. Jego wysokość plasuje się w przedziale 100-400 złotych miesięcznie.

Ile wynosi dodatek za szkodliwe warunki pracy?

Nie ma jednej z góry narzuconej wysokość wypłacanego dodatku za szkodliwe warunki pracy. Wszystko zależy od tego, jak bardzo pracownicy się narażają, w jakiej branży pracują, ile osób jest zatrudnionych oraz od tego, co uda się im wynegocjować. O dodatek ten mogą wystąpić sami pracownicy bądź związki zawodowe. Wówczas wszystko – zakres dodatku oraz kwoty – mają być zapisane w wewnętrznych przepisach firmy.

Obowiązki pracodawcy wobec pracowników pracujących w szkodliwych warunkach

Mimo że pracodawca nie jest zobligowany do wypłaty dodatku za pracę w szkodliwych warunkach, to jednak spoczywa na nim bezwzględny obowiązek stosowania się do zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, wedle których jego zadaniem jest maksymalne ograniczenie działania niekorzystnych dla zdrowia czynników.

Dodatkowo też musi zapewnić właściwe dla danego stanowiska środki ochrony osobistej (na przykład odzież, buty, maski), zabezpieczyć to stanowisko oraz zagwarantować niezwłoczną pomoc medyczną, gdy coś się wydarzy. Oczywiście bardzo ważne jest też to, by każda osoba pracująca w szkodliwych warunkach przeszła niezbędne badania lekarskie i została odpowiednio przeszkolona.

To jeszcze nie wszystko, bo pracodawca musi ponadto stale monitorować i wykonywać regularne pomiary szkodliwych czynników na terenie firmy, a także prowadzić stosowną ewidencję (przechowywaną aż przez 40 lat, licząc od dnia ostatniego wpisu). Szczegóły są podane w rozporządzeniu Ministra Zdrowia.

Przedsiębiorca zleca – na swój koszt – badania upoważnionym do tego podmiotom, na przykład laboratoriom instytutów Polskiej Akademii Nauki, Państwowej Inspekcji Sanitarnej, Inspekcji Sanitarnej Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji czy innym certyfikowanym jednostkom dysponujących potrzebnym sprzętem.

Co istotne, jeśli się okaże, że zatrudniona kobieta jest w ciąży lub karmi piersią, wówczas pracodawca ma obowiązek przeniesienia jej w miejsce, gdzie nie będzie narażona na szkodliwe czynniki. Gdy jest to niemożliwe, wówczas zwalnia ją z obowiązku świadczenia pracy na określony czas.

Podsumowując, wiele czynników może spowodować wykonywanie obowiązków w szkodliwych warunkach. Jednak dodatek za to utrudnienie nie jest obowiązkiem pracodawcy. Zawsze jednak warto się o niego postarać, rozmawiając ze swoim pracodawcą. Powodzenia!


BHP-Gabi

Zobacz podobne wpisy na blogu

Ostatnio oglądane